۱۲:۳۰ – ۰۷ مرداد ۱۴۰۳
کهنترین نقاشی جهان با بیش از ۵۰ هزار سال قدمت درحالی در اندونزی کشف شد که باستانشناسان معتقدند، اولین باری است که از حد ۵۰ هزار سال فراتر رفتهایم. این کشف میتواند درک ما را از تکامل شناختی انسان خردمند مورد بازبینی قرار دهد.
«آدام بروم»، باستان شناس و یکی از محققان این مطالعه درباره این نقاشی اینگونه میگوید: «اگرچه از نظر ظاهری ساده است، اما به وضوح روایتکننده یک داستان است و شاهدی است برای قدیمیترین داستان سرایی در جهان» قدمت این نقاشی حتی به پیش از غارنگارههای کشف شده فرانسوی در «لاسکو» و غار «شُووِه» بازمیگردد.
رکورد قبلی متعلق به یک صحنه شکار بود که توسط همین تیم از محققان در سال ۲۰۱۹ و در غاری در اندونزی شناسایی شد که سن آن را در آن زمان نزدیک به ۴۴ هزار سال قبل تخمین زده بودند. این غارنگاره در نزدیکی این منطقه در جزیره سولاوسی از بزرگترین جزایر اندونزی کشف شده بود.
ماکسیم اوبرت، باستان شناس از دانشگاه گریفیث استرالیا و نویسنده مشترک این مقاله گفت: «اولین باری است که ما از حد ۵۰ هزار سال فراتر رفتهایم. این واقعیت که اولین انسانها توانستهاند چنین داستان پیچیدهای را از طریق هنر بیان کنند، میتواند درک ما را از تکامل شناختی انسان خردمند بازبینی کند.»
روشی نوین در یافتن قدمت نقاشیها
برای یافتن قدمت نقاشی، محققان از روش جدیدی با استفاده از لیزر و نرم افزاری برای موشکافی دقیق از نمونههای سنگ استفاده کردند.
ماکسیم اوبرت توضیح میدهد که این روش لیزری دقیقتر، آسانتر، سریعتر و ارزانتر بوده و به نمونههای سنگ بسیار کوچکتری نسبت به روش قبلی نیاز دارد.
این روش نه تنها به طور مستقیم تاریخ نقاشی را مشخص میکند، بلکه درمورد لایههای مختلف کانیهایی که در طول زمان بر روی نقاشی جمع شدهاند، اطلاعات مناسبی میدهد. محققان با این روش موفق شدند به نزدیکترین لایه به نقاشی دسترسی پیدا کرده و حداقل سن آن را به طور دقیق تعیین کنند.
تیم تحقیق ابتدا این تکنیک جدید را روی نقاشی کشف شده قبلی در اندونزی آزمایش کرد. آنها تشخیص دادند که صحنه شکار کشف شده در سال ۲۰۱۹ حداقل ۴۸ هزار سال یعنی ۴۰۰۰ سال بیشتر قدمت دارد.
این تیم سپس این روش لیزری را روی یک نقاشی بدون تاریخ امتحان کرد که برای اولین بار در غاری در جزیره سولاوسی در سال ۲۰۱۷ کشف شده بود. نتیجه آن که حداقل سن آن به ۵۱۲۰۰ سال قبل بازگشت.
هنر فیگوراتیو برای اولین بار ۵۰ هزار سال پیش و در آفریقا خلق شده و با گسترش گونههای انسانی به مناطق دیگر توسعه یافته است. اگر اینگونه باشد، باید منتظر کشف آثار جدیدی از سایر مناطق، به ویژه از آفریقا بود.»
این نقاشی که در وضعیت نامناسبی قرار دارد، سه پیکره آدمی را در اطراف یک خوک وحشی نشان میدهد.
درک معنای این تصویر قرمز رنگ دشوار است، اما به وضوح انجام یک «عمل» و نه یک صحنه «معماگونه» را توصیف میکنند. برای مثال نقاشی کشف شده در غار لاسکوی فرانسه با ۲۱هزار سال قدمت در تصویری معماگونه مردی را با سر پرنده نشان میدهد که به یک شکارچی مجروح یا یک جادوگر آماده به شکار میماند و در کنار یک گاومیش کوهاندار امریکایی در حال افتادن دیده میشود.
ماکسیم اوبرت پیشبینی میکند که این اثر قرمز رنگ احتمالا توسط اولین گروه از انسانها که در حدود ۶۵هزار سال قبل و پیش از رسیدن به استرالیا از آسیای جنوب شرقی عبور کردند، خلق شده باشد.
نخستین تصاویر خلق شده توسط دست انسان که تا به امروز شناخته شده، خطوط و نقشهای سادهای است که در آفریقای جنوبی کشف شده و قدمت آن به صدهزار سال قبل بازمیگردد. ماکسیم اوبرت فاصله بین این هنر اولیه و نقاشیهای غار اندونزی با پنجاه هزار سال سن را «یک شکاف بزرگ» میداند.
پیش از این اکتشافات در اندونزی تصور میشد که اولین روایتها مربوط به مجسمه چهل هزارساله کشف شده درباره مردی با سر شیر و در آلمان باشد.
کریس استرینگر، انسان شناس در موزه تاریخ طبیعی لندن تاریخ تخمینی غارنگارهها در اندونزی را «خیرهکننده» نامیده که بسیار قدیمیتر از یافتههای مناطق دیگر از جمله در اروپا است.
او گفت: «این کشف میتواند این ایده را تقویت کند که هنر فیگوراتیو برای اولین بار ۵۰ هزار سال پیش و در آفریقا خلق شده و با گسترش گونههای انسانی به مناطق دیگر توسعه یافته است. اگر اینگونه باشد، باید منتظر کشف آثار جدیدی از سایر مناطق، به ویژه از آفریقا بود.»
منبع: ایلنا