۰۹:۰۳ – ۱۹ شهريور ۱۴۰۳
جاوید رحمان، گزارشگر ادعایی پیشین سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران به‌تازگی با انتشار نامه‌ای توضیحی درصدد برآمد حضور بحث‌برانگیز خود در نشست گروهک تروریستی منافقین را توجیه کند؛ اقدامی که موجی از انتقادها، سرزنش‌ها و اعتراض‌ها علیه او و تردید‌ها در اصالت ماموریت به‌اصطلاح گزارشگری ویژه سازمان ملل را درپی داشته است.
چرایی اقدام جاوید رحمان برای انتشار نامه‌ای توضیحی در ۴ صفحه با ۲ صفحه پیوست فراخوان نشست گروهک تروریستی منافقین نیازمند در نظر داشتن مقدمه و توضیحاتی است.
جاوید رحمان، در ژوئن ۲۰۱۸ (خرداد ۱۳۹۷) ازسوی رئیس شورای حقوق بشر سازمان ملل به‌عنوان ادعایی گزارشگر ویژه سازمان ملل در موضوع حقوق بشر ایران انتخاب شد و تا اول آگوست ۲۰۲۴ (۱۱ مرداد ۱۴۰۳)، زمانی که مای ساتو، جدیدترین به‌اصطلاح گزارشگر ویژه ماموریت خود را آغاز کرد، در این سمت به تهیه، تدوین و انتشار گزارش‌های خلاف واقع مشغول بود؛ گزارش‌هایی که رحمان با استفاده از بستر ساخته‌و‌پرداخته رسانه‌های معاند ایران اقدام به توضیح آنها کرد.
یکی از اصلی‌ترین مشخصه‌های دوران کاری جاوید رحمان، ارتباط غیرقابل انکار او با گروهک تروریستی منافقین و تلاش برای تامین منویات آنها بود؛ رابطه غیرقابل انکاری که با حضور رحمان در نشست ۲۴ آگوست (۲ شهریور) منافقین اندک امکان تردید در این باره را نیز از بین برد.
سرعت رحمان برای آشکارا فروافتادن در آغوش منافقین به حدی زیادی بود که می‌توان از حضور او در رویداد منافقین فقط سه هفته پس از پایان ماموریت ادعایی در سازمان ملل، به‌عنوان حضور در مراسم تودیعی یاد کرد که کارفرمایانش برای او گرفته بودند.
حضور رحمان در این رویداد که به‌زعم منافقین آغاز آشکارشدن یک رابطه دیرین و ریشه‌دار در بن‌وپی شورای حقوق بشر سازمان ملل بود، آن‌طور که مطلوب او و حامیانش بود، پیش نرفت؛ سیل انتقادها و سرزنش‌ها از جهات مختلف به سمت رحمان روانه شد.
انتقادها و اعتراض‌ها به حضور رحمان در رویداد منافقین طیف گسترده‌ای از افراد، نهادها، گروه‌ها را در قالب موضوع‌های متنوعی به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی دربرمی‌گرفت.
گروهی از اعضای جداشده از گروهک تروریستی منافقین در نامه‌ای سرگشاده خطاب به جاوید رحمان، به او درباره سوءاستفاده ابزاری گروهک در زمینه حقوق بشر هشدار داده و درباره استفاده سیاسی سرکردگان این گروهک از رحمان هشدار دادند.
آنها با تاکید بر اینکه گروهک تروریستی یک سازمان جنایت‌کار با ساختار مافیایی است که سابقه طولانی در نادیده گرفتن ابتدایی‌ترین اصول حقوق بشری دارد، اعلام کردند که اقدام رحمان با هیچ ادعایی قابل توجیه نیست.
جداشدگان از گروهک تروریستی منافقین همچنین فهرستی از جنایت‌های این گروهک را در نامه خود ارائه و برای شهادت درباره جنایت‌های منافقین اعلام آمادگی کردند.
بخشی از انتقادها به حضور رحمان در رویداد منافقین به موضوع دریافت پول بازمی‌گشت؛ منتقدان اعلام کردند که دلیل حضور جاوید رحمان در رویداد منافقین نتیجه پولی است که دریافت کرده تا اعتبار باقی‌مانده خود را خرج مشروعیت بخشیدن ادعایی به منافقین کند.
حتی برخی از اشخاص و گروه‌ها نیز با انتشار بیانیه‌هایی ضمن محکوم کردن حضور جاوید رحمان در نشست منافقین، از رحمان انتقاد کردند که بابت استفاده از کلمات مهمل و موهوم برای سرکرده فرقه منافقین، از قربانیان این گروهک تروریستی عذرخواهی کند.
این انتقاد و اعتراض تا جایی پیش رفت که رسانه لندنی بی‌بی‌سی گزارشی را با عنوان «حضور جنجال‌برانگیز گزارشگر ویژه سابق سازمان ملل در امور حقوق بشر در نشست مجاهدین» تهیه کرد.
با وجود همه تلاش‌های بی‌بی‌سی برای رفع اتهام از رحمان و به‌زعم خود رفع جنجال‌های متعاقب حضور او در نشست منافقین، پذیرش ادعای رحمان به‌عنوان کسی که در ساختار سازمان ملل حضور داشته و دست‌کم حداقل آشنایی با کشور‌ها دارد، بسیار دشوار است.
هیچ‌یک از گزارش‌ها و رپورتاژ‌های تهیه و منتشرشده در حمایت از رحمان و رفع اتهام از او نتوانستند بر انتقادها و اعتراض‌ها و گمانه‌زنی‌ها درباره دلایل حضور در نشست منافقین غلبه کنند، چراکه دلایل قانع‌کننده‌ای را ارائه نمی‌کردند.
در نهایت جاوید رحمان برای جلوگیری از مرگ حرفه‌ای خودساخته خود اقدام به انتشار نامه‌ای توضیحی کرد؛ نامه‌ای سراسر از اتهام‌زنی به منتقدان و معترضان و البته تهدید به انجام اقدام قانونی!
به‌اصطلاح گزارشگر پیشین سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران برای اثبات ادعا‌های خود فراخوان نشست منافقین را نیز ضمیمه نامه کرد؛ اما این پیوست پرسش دیگری را مطرح کرد: جاوید رحمان چرا به نامه‌ها، درخواست‌ها و گزارش‌های سازمان‌های حقوق بشری ایرانی و قربانیان ایرانی تروریسم هیچ‌گاه توجه نکرده و آنها را در هیچ یک از گزارش‌های خود پیوست نکرد؟ آقای به‌اصطلاح گزارشگر چرا به موضوع‌های کاملا مرتبط یا موضوع گزارش خود که از سوی نهادها و سازوکار‌های ایرانی در جریان گفت‌وگوی تعاملی در حاشیه پنجاه‌و‌پنجمین نشست شورای حقوق بشر مطرح شد، توجهی نکرد؟ چرا سخنان نماینده‌های انجمن چترا، انجمن دفاع از قربانیان ترور، بنیاد مستشهدین سیدالشهدا، جمعیت وکلای ایرانی مدافع حقوق بشر و موسسه صیانت از حقوق زنان برای رحمان انگیزه‌ای جهت بررسی و برقراری ارتباط نداشت؟
همان‌طور که انتظار می‌رفت وظیفه توزیع و انتشار گسترده به‌اصطلاح نامه توضیحی گروهک تروریستی منافقین و ترول‌های سایبری آن برعهده داشتند.
رحمان در مثلا نامه توضیحی خود نه فقط حاضر به پذیرش اشتباه‌های خود نشده بلکه ضمن متهم کردن دیگران به ترجمه نادرست، گفته است که مسئولیت تفسیر‌ها از اظهاراتش را به عهده نمی‌گیرد.
با وجود این، رحمان توضیحی درباره «دعوت سخاوتمندانه» سرکرده گروهک منافقین، عبارتی که در ابتدای سخنرانی خود در نشست استفاده کرد، نداد.
جاوید رحمان در مثلا نامه توضیحی خود حتی پا را فراتر گذاشته و منتقدان و معترضان را تهدید به اقدام قانونی کرده است.
همه اینها نشان می‌دهد که رحمان به خوبی می‌داند که این توجیه‌ها کارساز نیستند و او اگر فردی مستقل و بی‌طرف و متعهد به اصول و معیار‌های حقوق بشر بود، می‌بایست نظرات خود را در یک مصاحبه مطبوعاتی یا در جلسه‌ای عمومی بیان کند.
خواندن به‌اصطلاح نامه توضیحی رحمان تصویری از دست‌وپا زدن فردی گرفتار در باتلاقی به‌شدت عمیق را نشان می‌دهد؛ به‌اصطلاح گزارشگر ویژه سازمان ملل تصور می‌کرد با سرعت دادن به حرکت در مسیر اسلاف خود می‌تواند به عوایدی برسد، اما آنچه نصیبش شد چاه بی‌آبرویی و به صدا درآمدن طبل رسوایی بود.
به نظر می‌رسد علاوه بر جاوید رحمان که باید واقعیت پایان عمر حرفه‌ای خود را در نتیجه اقدام‌های غیر حرفه‌ای بپذیرد، مای ساتو، خلف او هم باید نگاه واقع‌بینانه‌ای به کارنامه پیشینیان خود داشته باشد و حرفه و اعتبار خود را فدای حمایت از تروریست‌هایی مانند گروهک تروریستی آواره نکند.
اتفاق افتاده زنگ هشداری برای شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز است؛ سازوکاری که باید دقت و تعهد بیشتری برای انجام ماموریت خود داشته باشد؛ رسوایی و بی‌اعتباری در اطراف همه ماموریت‌های ظاهرا حقوق بشری، اما سیاسی شورای حقوق بشر پرسه می‌زند.
منبع: میزان
