۱۳:۴۱ – ۱۸ آذر ۱۴۰۳
باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطیما میرزایی – بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو درمورد عرضه خودرو در بورس کالا بیان کرد: تنها راه صحیح و متعادل عرضه خودرو این است که عرضه با تقاضا برابر شود؛ چراکه به نظر بنده، همه مکانیزم‌هایی مثل سامانه و بورس مُسکن‌های موقتی هستند که برخی از آنها ممکن است در طولانی‌مدت تأثیر منفی داشته باشند. در نتیجه، وقتی خودرو در بورس عرضه شود به طور مستقیم این پیام ارسال می‌شود که خودرو یک کالای سرمایه‌ای است ولی همه تلاش ما این است که خودرو از یک کالای سرمایه‌ای خارج شده و به یک کالای مصرفی تبدیل شود. زیرا معضل بزرگ این است که دلال‌ها در بازار سیاه به حدی از این موضوع سوءاستفاده می‌کنند که خودرو در حال تبدیل شدن به یک کالای سرمایه‌ای است.
این کارشناس صنعت خودرو اظهار کرد: به باور بنده، مشکلی که وجود دارد این است که عرضه خودرو در بورس محدود است. به همین دلیل، وقتی این محدودیت وجود داشته باشد بخشی از تقاضایی که بورس نمی‌تواند برآورده کند قطعاً با قیمتی بالاتر از کارخانه در بورس ارائه شده و پس از آن، در بازار عرضه می‌شود و بازار این سیگنال را دریافت می‌کند که چه تعداد تقاضا وجود داشته و چه میزان خودرو فروخته شده است و بقیه تقاضایی که وجود دارد راهی بازار می‌شود و بازار آزاد، دوباره قیمت را افزایش می‌دهد.
او با ذکر مثالی گفت: مثلاً ایران‌خودرو اعلام می‌کند که ۲ هزار پژو ۲۰۷ را در بورس عرضه می‌کند و قیمت آنها از ۵۰۰ میلیون تومان شروع شده و تا ۵۸۰ میلیون تومان فروخته می‌شود و به یکباره با ۴ هزار تقاضا رو‌به‌رو می‌شود و در این میان، حداقل، یکهزار مورد متقاضی حقیقی هستند و بدنبال آن، باید وارد بازار شوند و این سیگنال به بازار داده می‌شود و به طور ناگهانی، قیمت پژو ۲۰۷ از ۵۸۰ میلیون در بورس به ۶۵۰ میلیون تومان در بازار می‌رسد.
صدرایی تصریح کرد: موافقان عرضه خودرو در بورس معتقد هستند که بورس یک ابزار کنترلی است و قیمت‌ها از حالت دستوری خارج می‌شود و به نفع شرکت است که قیمت را از این حالت خارج کند و با قیمتی که برایش مقرون به صرفه‌تر است عرضه بیشتری داشته باشد. در مقابل، مخالفان عرضه خودرو در بورس کالا بر این باور هستند که نه تنها همه آحاد جامعه به کد بورسی دسترسی ندارند بلکه این مدلی است که در نهایت، بازار سیاه و بازار آزاد را تقویت می‌کند. به همین دلیل، بنده معتقد هستم که تنها راه این است که عرضه خودرو به مکانیزم بازار سپرده شود و قانون‌های من درآوردی مثل بورس و سامانه کنار گذاشته شوند و روشی ایجاد شود که قیمت خودرو به تعادل برسد و خودروساز از حاشیه ضرر خارج شود ولی تعهداتی برای کیفیت و کمیت خودرو دهد که به اندازه‌ای تولید کند تا عرضه و تقاضا با هم هماهنگ شوند و مشتری، بدون هیچ‌گونه محدودیتی خودرو را از کارخانه خریداری کند و در کوتاه‌ترین زمان ممکن تحویل بگیرد. چون در این صورت، هم بازار سیاه ازبین می‌رود و هم این که نیازی نیست خودرو را به عنوان یک کالای سرمایه‌ای درنظر بگیریم که در بورس عرضه شود.
این کارشناس صنعت خودرو افزود: عرضه خودرو در بورس نسبت به سامانه راهکار منطقی‌تری است ولی نمی‌تواند یک راه حل همیشگی باشد. زیرا از نظر روانی و شاخص‌های عملکردی، مشتری نمی‌تواند همیشه فقط خودش را درنظر بگیرد. آیا همه جامعه امکان دسترسی به کد بورسی دارند؟ به نظر بنده، این یک روش غیرعادی است. در نتیجه، اگر هر روش غیرعادی در مقایسه با روش عادی فروش خودرو در کوتاه‌مدت جواب دهد قطعاً در بلندمدت عوارضی را به وجود خواهد آورد و مشکلاتی را با خود به همراه دارد.
